Του Φίλιππου Στυλιανού
Στην Κύπρο έχουμε τρεις Μούττες του Δκια, βουνοκορφές δηλαδή που είναι αφιερωμένες στον Δία, τον θεό των θεών της Ελληνικής αρχαιότητας. Για να τις πάρουμε κατά σειρά…αφ’ υψηλού, η μια είναι στην Κυπερούντα, η άλλη στην Ευρύχου κι η χαμηλότερη στη Φασούλα. Η τελευταία, όμως, είναι η μόνη που εκτός από το όνομα έχει και τη χάρη. Πάνω σ’ αυτή έχει βρεθεί ιερό με ανδριάντες από τοπική πέτρα που παριστάνονται να κρατούν αετό και σήμερα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λεμεσού. Σύμφωνα με αρχαιολογικές πηγές, το ιερό χρονολογείται από τον 2ο μ.Χ. αιώνα και ανήκε στο Λαυράνιο Δία, αποτελώντας ένα από τα τελευταία κέντρα ειδωλολατρίας πριν από την επικράτηση του Χριστιανισμού στην Κύπρο.
Σήμερα, στους πρόποδες περίπου του βουνού υπάρχει ένα σύγχρονο ιερό της τέχνης, με δημιουργό και μύστη τον αυτοδίδακτο γλύπτη Φίλιππο Γιαπάνη, πρόσφυγα από την Αμμοχώστο. Μολις 7-8 χλμ από τη Λεμεσό, ο χώρος είναι ένας συναρπαστικός συνδυασμός πάρκου και πολυεπίπεδης γκαλερί – στούντιο, όπου ο καταξιωμένος πλέον καλλιτέχνης εκθέτει τα γεμάτα συμβολισμό και μηνύματα έργα του.
Εδώ, μέσα στη φύση, την τέχνη και την ιστορία, επέλεξε φέτος ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Συγγραφέων & Δημοσιογράφων Τουρισμού (FIJET Κύπρου), να πραγματοποιήσει την ετήσια συνέλευσή της, δίνοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία στα μέλη της να γνωρίσουν ένα σπάνιο άνθρωπο και ακαταπόνητο δημιουργό. Η εκδήλωση των δημοσιογράφων και συγγραφέων τουρισμού προσέλαβε αποκαλυπτικές και συγκινησιακές διαστάσεις, καθώς συνέπεσε με την επίσκεψη μεγάλης ομάδας Ελδυκάριων, μαζί με αξιωματικούς και αργότερα τον ίδιο τον Διοικητή τους.
Την ξενάγηση των επισκεπτών ανέλαβε ίδιος ο Φίλιππος Γιαπάνης, ο οποίος σε πηγαία κυπριακή διάλεκτο ξενάγησε τους Ελλαδίτες και μαζί τους ντόπιους επισκέπτες του στους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους του «ιερού» του. Ήταν μια ξενάγηση μέσα κι από την ίδια τη ζωή του, φορτισμένη με πάθος, συναισθήματα, αναμνήσεις και εμπειρίες.
Πώς 17χρονος μαθητής γλύτωσε από το εκτελεστικό απόσπασμα τον Αύγουστο του 1974, για να καταλήξει αιχμάλωτος για 38 μέρες στα Άδανα και στην Αμάσεια κι από την αιχμαλωσία να βρεθεί μετά στην προσφυγιά.
Στη συνέχεια σπούδασε ναυπηγός στην Ελλάδα, αλλά αν και πήρε το πτυχίο του, δεν επρόκειτο να ασκήσει ποτέ το επάγγελμα, γιατί τον είχε στο μεταξύ κερδίσει αμετάκλητα η γλυπτική στα 35 του χρόνια. Το μόνο καράβι που θα έφτιαχνε, ήταν ένα καλλιτεχνικό ομοίωμα του καραβιού της Κερύνειας.
Η άλλη μεγάλη περιπέτεια της ζωής του και πιο ψυχοφθόρα, ήταν ο κατοπινός αγώνας για να στήσει τον δικό του χώρο δουλειάς και δημιουργίας, για τον οποίο έπρεπε να τα βάλει με το πολυκέφαλο τέρας της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς. Κατάφερε, όμως, με επιμονή, υπομονή και αξιοπρέπεια να πραγματοποιήσει το όνειρό του. Το ονόμασε Μικρή Σαλαμίνα, όχι Νέα Σαλαμίνα γιατί, όπως εξήγησε, δεν ξεγράφει την πόλη που τον γέννησε. Στη μικρογραφία του θεάτρου της αρχαίας Σαλαμίνας του Ευαγόρα που δημιούργησε ο Φίλιππος Γιαπάνης, τα παιδιά της ΕΛΔΥΚ μαζί με τους αξιωματικούς και τον διοικητή τους, καθώς και τους άλλους επισκέπτες, έψαλαν τον εθνικό ύμνο, με την ευχή να αντηχήσει και πάλι δίπλα στη θάλασσα της Αμμοχώστου. Ο καλλιτέχνης Φίλιππος Γιαπάνης.
Ένα από τα πέτρινα αγάλματα και ανάγλυφο που βρέθηκαν στην κορφή Κάστρος της Μούττης του Δκια στη Φασούλα. Στο αριστερό χέρι φαίνεται να κρατά αετό. Σήμερα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λεμεσού.
Η είσοδος της Μικρής Σαλαμίνας και η αρχή της ξενάγησης.
Μέλη του Παγκύπριου Συνδέσμου Συγγραφέων & Δημοσιογράφων Τουρισμού, στην ξενάγηση με τον Φίλιππο Γιαπάνη.
Σε μια σχολική επίσκεψη, ένας μικρός μαθητής πρόσεξε πως η σκιά από τα δύο αυτά γλυπτά σχημάτιζε στον τοίχο τη μοιρασμένη Κύπρο.
Ένα γλυπτό με τη σταυρωμένη πόλη της Αμμοχώστου, γενέτειρα του καλλιτέχνη Φίλιππου Γιαπάνη. Φαίνεται το αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας και άλλα μνημεία της.
Γλυπτό για τις μοίρες καταδρομών που βρίσκεται στο Σταυροβούνι.
Πουλιά στον υπαίθριο χώρο του καλλιτεχνικού πάρκου.
Τελετή στη μικρογραφία του αρχαίου θεάτρου της Σαλαμίνας.
Ο Φίλιππος Γιαπάνης μιλά για το γλυπτό του καραβιού της Κερύνειας στους άνδρες της ΕΛΔΥΚ και τον Διοικητή τους.
Γλυπτό για το μνημείο των πεσόντων εκπαιδευτικών.
Γλυπτό για το μνημείο του Τάσου Ισαάκ.