Η επανεκκίνηση του τουρισμού μετά το 1974 στην Κύπρο

Γιώργος Μιχαηλίδης στο πρόγραμμα του Λουκά Χάματσου (ΡΙΚ1) “Εμείς κι ο κόσμος μας”. Μια ενδιαφέρουσα αναδρομή για τα τουριστικά δρώμενα του τόπου μας.Ο Αντιπρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Συγγραφέων & Δημοσιογράφων Τουρισμού, Γιώργος Μιχαηλίδης, γνωστός τεχνοκράτης και βαθύς γνώστης των τουριστικών θεμάτων, που έβαλε το δικό του λιθαράκι στην ανάπτυξη του κυπριακού τουρισμού, θυμάται έντονα τη σταθερή και αδιάλειπτη συμμετοχή του για δεκαετίες στη μεγαλύτερη Παγκόσμια Τουριστική Έκθεση Τουρισμού στο Βερολίνο. Μέσα από τις αναμνήσεις του Γιώργου Μιχαηλίδη, ξεδιπλώνονται μοναδικές στιγμές, της ιστορίας του τουρισμού στην Κύπρο, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της δεκαετίασ του ’60 και ’70, με τις τεράστιες δυσκολίες και τις μεγάλες προσπάθειες που έγιναν. Υπηρέτησε από 1976 μέχρι το 1990 ως ανώτερο διευθυντικό στέλεχος στον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού, αφήνοντας έντονα τα σημάδια των επιτυχιών του.Ο Γιώργος Μιχαηλίδης είναι ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Συγγραφέων & Δημοσιογράφων Τουρισμού και κατά καιρούς πρόεδρος σε μια σειρά άλλων συνδέσμων και οργανισμών με έντονη δραστηριότητα και ξεχωριστή συμμετοχή. Διετέλεσε με επιτυχία πρόεδρος από το 1986-1990, της “European Federation of Conference Towns” (EFCT) και μέλος του “EUROPEAN TOURISM ACTION GROUP” της ΕΟΚ. Την περίοδο αυτή και για τις υπηρεσίες του, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας τον τίμησε με τον Μεγαλόσταυρο Τιμής της χώρας. Ο Γιώργος Μιχαηλίδης από τα ιδρυτικά μέλη και αντιπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Συνδέσμου μας, αλλά και πρόεδρος του Συνδέσμου Ειδικών Ενδιαφερόντων & Πολιτιστικού Τουρισμού, ήταν φιλοξενούμενος στην εκπομπή του διακεκριμένου δημοσιογράφου, Λουκά Χάματσου, «Εμείς και ο Κόσμος μας». Με την πλούσια και πολυσχιδή δράση και προσφορά του στα τουριστικά δρώμενα του τόπου για πάνω από πενήντα χρόνια, πότε ως αξιωματούχος του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού (ΚΟΤ), πότε ως διευθυντικό στέλεχος σε άλλες μεγάλες τουριστικές επιχειρήσεις και πότε ως μέλος σε οργανισμούς και σωματεία μίλησε για τις προσπάθειες για προβολή του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου και τη διαχρονική συμμετοχή στη Διεθνή Τουριστική Έκθεση του Βερολίνου.Άρχισε την επαγγελματική του καριέρα στον ΚΟΤ το 1976 δίπλα στον χαρισματικό Ανώτερο Τουριστικό Λειτουργό Σάββα Πατσαλίδη, ο οποίος υπήρξε μέντορας και καθοδηγητής του. Ως προϊστάμενος στο τμήμα προβολής και δημοσιότητας μέχρι το θάνατο του το 1980 ήταν ο άνθρωπος που έκανε τα πάντα στην προσπάθεια επανατοποθέτησης του κυπριακού τουρισμού στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη μετά την τουρκική εισβολή το 1974 μέχρι το θάνατο του το 1980.Η ITB Berlin (Internationale Tourismus-Börse Berlin) είναι η μεγαλύτερη εμπορική έκθεση τουρισμού στον κόσμο. Οι εταιρείες που εκπροσωπούνται στην έκθεση αυτή, περιλαμβάνουν ξενοδοχειακές μονάδες, ανθρώπους του τουρισμού, τουριστικούς πράκτορες, παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών συστημάτων, αεροπορικές εταιρείες, εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων και γενικά, άτομα που ασχολούνται επαγγελματικά με τον τουρσιμό. Το ITB Berlin πραγματοποιείται κάθε χρόνο τον Μάρτιο στο Messe του Βερολίνου. Η έκθεση έχει πάντα μια επίσημη χώρα εταίρο. Η διαχρονική συμμετοχή της Κύπρου στην Έκθεση Τουρισμού στο Βερολίνο, τη μεγαλύτερη εμπορική έκθεση τουρισμού στον κόσμο από το 1966. Ο Γιώργος Μιχαηλίδης, θυμάται ότι δεν υπήρχε ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού (ΚΟΤ), αλλά ένα τμήμα του Υπουργείου Εμπορίου, που ασχολείτο με τον τουρισμό.Η Κύπρος δεν έλαβε μέρος στην πρώτη Έκθεση Τουρισμού στο Βερολίνο το 1966. Ο ιδρυτής όμως και πρώτος πρόεδρος του Συνδέσμου Συγγραφέων & Δημοσιογράφων Τουρισμού, αείμνηστος Σάββας Πατσαλίδης,ς λάτρης της πολιτιστικής παράδοσης, στα πλαίσια της έκθεσης, είχε μιλήσει τότε ενώπιον 900 ατόμων για τη σημασία του περιβάλλοντος και του πολιτισμού, συνδυάζοντας τα με την Κύπρο. Ήταν από τους πρώτους που μίλησαν για τον πολιτιστικό τουρισμό, δίνοντας μεγάλη έμφαση και προβάλλοντας τα ανεπανάληπτα μνημεία, τα ήθη και τα πλούσια τοπικά έθιμα όπως οι λαϊκοί χοροί.Η Κύπρος έλαβε μέρος με περίπτερο στην Έκθεση Τουρισμού στο Βερολίνο το 1968. Ευφάνταστη, εντυπωσιακή παρουσία της Κύπρου το 1968 στη Διεθνή Έκθεση του Βερολίνου. Ο Σάββας Πατσαλίδης, όρθιος στο άκρο δεξιά, υποδέχεται τον ομοσπονδιακό καγκελλάριο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, με τη γυναίκα του και άλλους κρατικούς αξιωματούχους στο κυπριακό περίπτερο στο Βερολίνο όπου παρουσιάζονται με υπερηφάνεια τοπικά προϊόντα, από διάφορα είδη οσπρίων, φάβα, φασόλια, μπιζέλια, φακές, ρεβίθια, κουκιά, κόλιανδρο, χαρούπια: μια τροφή πολλών «καρατίων» και άλλα. Ο οραματιστής Σάββας Πατσαλίδης από τότε, στην προσπάθεια του να εμπλουτιστεί το τουριστικό προϊόν της Κύπρου, προωθούσε και τη γαστρονομία. Χρειάστηκε να περάσουν δεκαετίες από τότε, για να αρχίσουν οι ιθύνοντες του τουρισμού, να αντιληφθούν τη σημασία της γαστρονομίας.Ο Σάββας Πατσαλίδης (δεξιά) στην Έκθεση Τουρισμού στο Βερολίνο στις 15.9.1966 συνομιλεί με τον Βίλλυ Μπραντ, δήμαρχο τότε του Βερολίνου και μετέπειτα καγκελάριο της Γερμανίας.Ένας άνθρωπος που έβαλε την προσωπική του σφραγίδα στα πρώτα τουριστικά βήματα του τόπου μας. Ένας  πρωτοπόρος και θεμελιωτής του κυπριακού τουρισμού που αφιέρωσε μια ολόκληρη ζωή στην ιδέα της τουριστικής ανάπτυξης της Κύπρου.Ο τουρισμός στην Κύπρο μέχρι το 1974 είχε αξιοπρόσεχτη ανάπτυξη με θεαματική δυναμική και ήταν ήδη ένα success story! Η Αμμόχωστος τότε και η Κερύνεια -δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί- ήταν τα τουριστικά αστέρια της Κύπρου που κάθε χρόνο ανέβαιναν και πιο ψηλά στο τουριστικό στερέωμα της Κύπρου. Ο Πατσαλίδης έβλεπε και χαιρόταν που ανθούσε και αναπτυσσότανε χρόνο με τον χρόνο ο τουρισμός στην Κύπρο μέχρι που τον διέκοψε απότομα η βάρβαρη Τουρκική εισβολή. Από τις πρώτες διαφημίσεις  στην προσπάθεια να προσεκυστεί τουρισμός στην Κύπρο μετά το 1974. Παράλληλα, γινόταν προσπάθεια για να έρθουν δημοσιογράφοι για να γράψουν για την Κύπρο. Παρά τις καταστροφές και τα μεγάλα προβλήματα που δημιούργησε η τουρκική εισβολή και κατοχή, ο Κυπριακός τουρισμός κατάφερε να ανασυνταχθεί και να ανασυγκροτηθεί και σε λίγα χρόνια να παρουσιάσει νέα δυναμική ανάπτυξη.Η Κύπρος από το 1960-1974 ήταν ένας πρωτοποριακός και επιτυχημένος προορισμός, σημειώνοντας αυτήν την χρονική περίοδο σταθερή και σημαντική ανάπτυξη – προσελκύοντας τουρισμό κυρίως από την βρετανική αγορά, λόγω και της ιστορικής σχέσης που ανέπτυξε με την χώρα την περίοδο της αποικιοκρατίας. Σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη αυτή έδωσε ο Διεθνές Αερολιμένας Λευκωσίας που εγκαινιάστηκε το Μάρτιο του 1968.  Ένα σύγχρονο αεροδρόμιο της εποχής του, που κατέστη συγκοινωνιακός κόμβος για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Ο Σάββας Πατσαλίδης τόνιζε πάντοτε την ανθρώπινη, πολιτιστική και περιβαλλοντολογική  διάσταση του κυπριακού τουρισμού. Συχνά έλεγε η αρχοντιά μας είναι οι άνθρωποι μας και χωρίς πολιτισμό δεν υπάρχει τουρισμός.

 

Οι προσπάθειες για επανεκκίνηση του κυπριακού τουρισμού αμέσως μετά το 1974 ήταν δύσκολες και γεμάτες εμπόδια, πέραν του ότι ο προϋπολογισμός που υπήρχε ήταν πολύ μικρός. Ο τουρισμός στην Κύπρο μέχρι το 1974 είχε αξιοπρόσεχτη ανάπτυξη με θεαματική δυναμική και ήταν ήδη ένα success story! Η Αμμόχωστος τότε και η Κερύνεια -δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί- ήταν τα τουριστικά αστέρια της Κύπρου, που κάθε χρόνο ανέβαιναν και πιο ψηλά στο τουριστικό στερέωμα της Κύπρου. Χάθηκαν όμως ξαφνικά το 1974 και η επανεκκίνηση του τουρισμού ήταν μια πάρα πολύ δύσκολη υπόθεση. Η προβολή του κυπριακού τουρισμού αμέσως μετά το 1974, μέσα από την τουριστική έκθεση του Βερολίνου, ήταν πρωταρχικός στόχος του Γιώργου Μιχαηλίδη.

Οι προσπάθειες του ψευδοκράτους για παρουσία στη διεθνή έκθεση Βερολίνου άρχισαν από πολύ ενωρίς και είναι συνεχείς. Επειδή δεν τα κατάφεραν να παρουσιάζονται όπως ήθελαν, ως “Τουρκοκυπριακή δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου”, συμμετέχουν μέσω της ανώνυμης εταιρείας “Βόρεια Κύπρος Co. Ltd”. Οι προσπάθειες ήταν συνεχείς και η στρατηγική ήταν το στοχευμένο μάρκετιγκ και η διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος. Το 1969 ψηφίστηκε ο νόμος περί λειτουργίας του ΚΟΤ και το 1971 λειτούργησε ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού (ΚΟΤ), ο οποίος είχε την ευθύνη της προαγωγής και ανάπτυξης του τουριστικού τομέα. Υπαγόταν στο υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Από το 2018 έχει μετεξελιχθεί σε Υφυπουργείο Τουρισμού.

Στη φωτογραφία ο νεαρός τότε Γιώργος Μιχαηλίδης με την Μελίνα Μερκούρη το 1968-69 στη Γενεύη, την μετέπειτα Υπουργού Πολιτισμού της Ελλάδας. Μετά το 1974 για να κερδίσει η Κύπρος και να οργανωθεί ένα μεγάλο διεθνές συνέδριο στην Αθήνα για τον κυπριακό τουρισμό, ζητήθηκε η βοήθεια της Μελίνας Μερκούρη, η οποία βοήθησε άμεσα και αποτελεσματικά. Έτσι, πραγματοποιήθηκε το συνέδριο στην Αθήνα με θέμα: “Ο συνεδριακός τουρισμός”, όπου παρευρέθηκαν πέραν των 500 διοργανωτών συνεδρίων.

Αφού έκλεισε το διεθνές αεροδρόμιο της Λευκωσίας τον Ιούλιο του 1974 με την τουρκική εισβολή, η πρώτη εμπορική πτήση έγινε από τη Λάρνακα το 1975. Ο εξαίρετος σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης είχε φέρει στην Κύπρο την ηθοποιό Ειρήνη Παπά και τον κινηματογραφιστή Σάκη Μανιάτη, για να γυριστεί μια ταινία τουριστικό περιεχόμενο και τίτλο: “Η Ειρήνη Παπά στην Κύπρο”.

Δυναμική παρουσία με απτά αποτελέσματα και οφέλη για τον κυπριακό τουρισμό. Το Κυπριακό τουριστικό προϊόν με τα μοναδικά χαρακτηριστικά και τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα, προβάλλεται κατά κόρον στην τουριστική έκθεση και όχι μόνο. Δίνονται συνεντεύξεις σε ξένα ΜΜΕ, οργανώνονται συνέδρια και χαράζονται πολιτικές, που προωθούν με επιτυχία τις τουριστικές προσπάθειες, φέρνοντας απτά και ικανοποιητικά αποτελέσματα, που δημιούργησαν για τη βάση για την μετέπειτα μεγάλη ώθηση του τουρισμού. Ήταν το 1985 όταν έγινε μια προσπάθεια διαφοροποίησης της προβολής του τουριστικού προϊόντος. Όλη η ομάδα του κυπριακού περιπτέρου στην έκθεση του Βερολίνου ντυμένη ως αρχαίοι Έλληνες. Η καμπάνια είχε τίτλο: “Η Κύπρς το νησί των θεών”. Μια πολύ πετυχημένη διαφημιστική προσπάθεια. Είχαν παρουσιαστεί οι θεοί του Ολύμπου σε διάφορα σημεία της Κύπρου, να κάνουν για παράδειγμα ηλιοθεραπεία στην παραλία, να κάνουν σκι στη θάλασσα, να τρων, να πίνουν παραδοσιακά φαγητά κ.λπ. Στη δημοσιογραφική διάσκεψη που έγινε, κάποιος δημοσιογράφος διερωτήθηκε, πώς βάλαμε του Έλληνες θεούς στο κάδρο, αφού αυτοί ήταν Όλυμπο στην Ελλάδα και όχι στην Κύπρο. Η απάντηση ήταν άμεση και πειστική. “Ναι ήταν κάτοικοι και ζούσαν στον Όλυμπο, αλλά έκαναν διακοπές στην Ελλάδα”! Όταν το άκουσε αυτό ο Μάριος Τόκας, που έτυχε να βρίσκεται στη γεμάτη αίθουσα από ξένους, σηκώθηκε και χειροκρότησε παρατεταμένα.Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης Μάριος Τόκας, έκανε την πρώτη του δουλεία σε δίσκο, επενδύοντας την ταινία του ΡΙΚ για τον κυπριακό τουρισμό, την οποία σκηνοθέτησε ο Ανδρέας Κωνσταντινίδης.

Πρόσφατες φωτογραφίες από τη συμμετοχή και παρουσία στην τουριστική διεθνή έκθεση στο Βερολίνο.

Όμορφες, νεανικές παρουσίες στην τελευταία τουριστική έκθεση του Βερολίνου τον Μάρτιο 2024 με κυπριακά εδέσματα και ποτά.Ο Γιώργος Μιχαηλίδης ούτε λίγο, ούτε πολύ βρέθηκε στη διεθνή τουριστική έκθεση του Βερολίνου 40 φορές!

Εκπομπή “Εμείς κι ο Κόσμος μας” με τον Λουκά Χάματσο: Βίντεο

Related Posts